Aleksandr Sergeyeviç Puşkin (Alexander Pushkin)

Eski bir soylu aileden gelen Puşkin, Zarskoye Selo Lisesi'nde Rus, antik ve Batı Avrupa edebiyatı üstüne kapsamlı bilgiler edindi, özellikle Fransız Aydınlanma dönemini inceledi, özgürlük ruhlusu öğrenci arkadaşları ile şairlerin manevi önderi oldu. 1817'den sonra Dışişleri Bakanlığı'nda çalışmaya başlayan Puşkin, Petersburglu bir Dekabrist gizli dernekle yakın bir bağ kurmuş, yazdığı siyasal şiirlede özgürlük düşünceleri ile zorbalığın yıkılışını işlemiştir. Şiirleri yüzünden, 1820'de Güney Rusya'ya sürülen Puşkin, bu dönemlerindeki devrimci-romantik şiirlerinde kendi ideallerine sıkı sıkıya bağlı kalır. Bu arada bazı şiirlerinde kötümser-trajik bir hava da gözlenir. Bu dönemde Puşkin, şiir tekniğindeki ustalığını geliştirmiştir. Şiiri, o güne kadar Rus edebiyatında görülmedik bir ritmik çeşitliliğe, çağrışım zenginliğine, ince ses vurgulamalarına ve müzikselliğe; düşünce derinliği ile duygu anlatımının parlak bir bireşimine erişmiştir. Puşkin'in son yıllardaki derin düşünceli, tiksindiği saray dünyasıyla gitgide daha çok çatışma içene giren şiirinde, üzüntü ve yakınma havası görülürse de, bu hiçbir zaman kendisinin insan aklının zaferine ve tarihsel ilerlemeye olan inancını gölgelemez. Puşkin, sarayda çevrilen dolaplar yüzünden düello yapmaya kışkırtılması sonucunda, bir Fransız göçmeni olan d'Anthes tarafından öldürülmüştür.

Puşkin'in yapıtları, Rus edebiyatının doruklarında yer aldığı kadar, Rus edebiyatının gelişmesindeki bir dönüm naktasını da oluşturur. 19. yüzyıl romanının (Dostoyevski, L. Tolstoy) gelişimine öncülük etmiştir. Yaşamsal olayları gerçekçi bir gözle, toplumsal yönden tam olarak kavrama ve eleştirel bir bakışla değerlendirme isteği Puşkin'i düzyazıya itmiştir. Halka bağlılık ve yaşamı olumlayan, dünyaya açık bir insancıllık, Puşkin'in yalnızca Rus ulusunun en önemli şairi yapmakla kalmamış, dünya edebiyatının da en büyük temsilcilerinden biri durumuna yükseltmiştir.

Yapıtları: Çadayev Üstüne (1829, şiir), Kafkasya Mahpusları (1822, şiir), Çingeneler (1827, şiir), Bir An Benim Olsun (1827, roman), Evgeniy Oyunu (1833, roman), Byelkin'in Hikayeleri (hikaye, 1831), Maça Kızı (1834, hikaye), Yüzbaşının Kızı (1836, roman).